In de media gaat veel aandacht uit naar de pensioenfondsen. Maar als werkgever ben je vaak minder direct betrokken bij wijzigingen. Werkgeversorganisaties onderhandelen over de inhoud van de regeling in jouw sector. Toch kan het zijn dat je zelf de pensioenafspraken met je werknemers maakt, bijvoorbeeld via een pensioenverzekeraar of andere uitvoerder. Ook dan gelden de nieuwe pensioenregels en moet je aan de slag.
Tijdpad
Volgens de huidige Pensioenwet moet je op 1 januari 2027 voldoen aan de nieuwe regels. Dat lijkt ver weg, maar er zijn belangrijke, complexe stappen nodig. Zo moet je een transitieplan opstellen waarin je alle keuzes onderbouwt en vastlegt. Dit plan moet op 1 oktober 2026 definitief zijn en ingediend bij je pensioenuitvoerder. 'Definitief' betekent ook dat het medezeggenschapstraject is afgerond. Heb je een OR of personeelsvertegenwoordiging, dan moet dit traject ruim voor die datum zijn afgerond.
Er is sprake van mogelijk uitstel tot 1 januari 2028. De Tweede Kamer heeft daarmee ingestemd, maar de Eerste Kamer nog niet. Ook bij uitstel is het verstandig nu al te beginnen met het maken van keuzes.
Wijzigingen
Alle pensioenregelingen worden premieovereenkomsten. Je spreekt een vaste premie af; het rendement bepaalt de uiteindelijke uitkering. Werknemers ontvangen jaarlijks een overzicht met een inschatting van het pensioen, maar een vaste toezegging is niet meer mogelijk.
In principe geldt voor iedereen dezelfde premie (vlakke premie), ongeacht leeftijd. Dit wijkt af van veel bestaande regelingen waarbij de premie oploopt met de leeftijd. Alleen als je op 30 juni 2023 al een regeling had met oplopende premie (bijvoorbeeld een staffel), mag je voor bestaande werknemers overgangsrecht toepassen. Voor nieuwe werknemers na de overstap geldt altijd een vlakke premie.
De Wet toekomst pensioenen geldt sinds 1 juli 2023. Werkgevers met een uitkeringsovereenkomst (middelloon of eindloon) of een premieovereenkomst onder de oude wet moeten overstappen op de nieuwe regeling.
De keuzes voor werkgevers
Bekijk eerst wat je nu hebt toegezegd aan je werknemers. Wat verandert er in de nieuwe regeling? En hoe verhouden de oude en nieuwe toezeggingen zich tot elkaar? Werknemers moeten in principe instemmen met een wijziging in arbeidsvoorwaarden, dus een heldere uitleg van de noodzaak is essentieel.
De wet verandert, en je moet de regeling aanpassen. Maar dat mag geen aanleiding zijn om deze versoberd door te voeren. Je moet kunnen aantonen dat de wijziging noodzakelijk én redelijk is. Ook onder de nieuwe regels kan een goed pensioenresultaat bereikt worden. De manier van berekenen verandert en risico’s komen meer bij werknemers te liggen, maar dat maakt de wijziging niet per se onredelijk.
Dat betekent dat je als werkgever concrete keuzes moet maken over:
- of je het overgangsrecht toepast
- wat de hoogte wordt van de vlakke premie
- hoe je eventuele nadelen voor werknemers compenseert (bijvoorbeeld via loon, pensioen of andere arbeidsvoorwaarden)
Pas je het overgangsrecht toe, dan zijn er twee regelingen naast elkaar: een voor bestaande en een voor nieuwe werknemers.
Nieuwe regels voor partner- en wezenpensioen
Deze pensioenen waren vaak afhankelijk van diensttijd. Onder de nieuwe regels wordt het een vast percentage van het pensioengevend salaris. De verzekering geldt zolang iemand in dienst is, met een uitloop van drie maanden na uitdiensttreding. Bij WW of Ziektewet loopt de dekking langer door. Je moet dus kiezen welk percentage je hanteert, en nagaan of dat nadelig is voor je werknemers. Is dat zo, dan moet je compensatie overwegen.
Fiscale gevolgen bij te late omzetting
Ben je op 1 januari 2027 (of 2028) niet klaar, dan riskeer je dat de regeling fiscaal onzuiver wordt. Het pensioen wordt dan ineens belast, met een boete van 20%. Je werknemers zullen jou daarvoor verantwoordelijk houden. Voorkom dit en ga op tijd aan de slag.
Werknemers tijdig meenemen
Een wijziging in pensioen kan zorgen en vragen oproepen. Zorg voor tijdige en passende communicatie. Jongere werknemers vragen om een andere benadering dan medewerkers die bijna met pensioen gaan. Bied ruimte voor vragen en overweeg een bijeenkomst om iedereen goed mee te nemen.